„Ciałokształt”

„Ciało, jako byt bliski i niezwykle znajomy, często pozostaje przez nas niedostrzegane. Friedrich Nietzsche powiedział: «Wszystko zaczyna się od ciała, ponieważ ciało jest myślą bardziej zdumiewającą niż starożytna dusza». Ciało nie jest jedynie naczyniem dla ducha – to poprzez nie doświadczamy i wchodzimy w interakcję ze światem, budując w ten sposób nasze rozumienie rzeczywistości. Myślenie powstaje dzięki doświadczeniom ucieleśnionym i fizycznym interakcjom ze światem. Jednak ten proces kształtowania naszej podmiotowości wiąże się z wieloma trudnościami. Zwyczaje, kultura i informacje wdzierają się w nasze postrzeganie, stopniowo osłabiając zdolności sensoryczne ciała, a nawet je wyciszając, zastępując wiedzą i doświadczeniem. Nasza cielesność jest stale modyfikowana przez wiele czynników. W konsekwencji tego ciało przestaje być tak przejrzyste i naturalne, jak mogłoby się wydawać, a nawet przestaje podlegać naszej woli.  

Ciało, o którym mówimy, to nie tylko biologiczna powłoka, lecz także skomplikowany konglomerat informacji kulturowych i politycznych o charakterze społecznym. Jest ono nośnikiem zarówno abstrakcyjnych pojęć, związanych z duszą i psychiką, jak i widocznych elementów, takich jak ubiór, blizny, odciski czy kolor skóry. Informacje widoczne i niewidoczne, te, które można wyrazić, oraz te, które pozostają niewyrażalne, otaczają nasze ciało, kształtując je, a czasem nawet kontrolują je.

Ludzkie myśli i przekonania kształtują się wraz z procesem formowania ciała. Wraz z kształtowaniem się współczesnego społeczeństwa rośnie świadomość własnej cielesności, a tym samym potrzeba odkrycia na nowo jej sensu i unikalności. Zaczynamy konfrontować się z niedoskonałościami ciała, redefiniując złożone relacje między pięknem a brzydotą. Uczymy się akceptować różnorodność między jednostkami, doceniamy wyjątkowość i naturalny stan ludzkiego ciała.

Wystawa Ciałokształt, bazując na szczególnej i złożonej kondycji ciała, dzieli się na pięć części: portret, samoprzytulenie, sensualność, dekonstrukcja, wnętrze ciała. Prowadzą one odbiorcę od powierzchni do głębi, od zewnątrz do wewnątrz. Dzięki dziełom Ignacego Tybora oraz rzeźbom portretowym autorstwa Aleksandry Mazurkiewicz możemy wniknąć w różnorodność postaci, dostrzegając w nich projekcje naszych własnych wyobrażeń. W sztuce wideo Matyldy Dworakowskiej wkraczamy w głębię duszy, gdzie ból i uzdrowienie splatają się i przenikają w ciszy. Twórczość Patrycji Tadej i Klaudii Sobczak wnikliwie ukazuje, jak ukryte i stłumione emocje, mimo pozornego milczenia i spokoju, wciąż gwałtownie szarpią, walczą i kipią, nigdy nie znikając. Dodatkowo, instalacje Kai Juszczenko, z użyciem szpul i neonów, oraz maski zaprojektowane przez Paulinę Zawadę prowadzą nas w głąb zrozumienia wielorakich potencjałów ciała. Prace te kwestionują zakorzenione w naszej podświadomości wyobrażenia formy, uwalniając i przekształcając je. Na końcu docieramy do jądra ciała. Małgorzata Kalinowska opowiada nam o śnie w Małej Śmierci, który wydostaje się z najgłębszych miejsc i przebija całe ciało...

«Przebudzenie ciała» oznacza przejście od wewnętrznego, skrytego monologu do zewnętrznej ekspresji, od jednostkowego «ja» do integracji z szerszą wspólnotą społeczną, od zrozumienia siebie do refleksji nad całością społeczeństwa. Ciało skrywa w sobie jeszcze więcej nieznanych kształtów i nieskończonych przestrzeni, które czekają na odkrycie i obudzenie”.

Deng Jingqi

 

Głowa
przed chwilą jeszcze należała do
teraz była odcięta,
każdy mógł widzieć,
że nie ma tułowia.
Z karku zwisały rurki aparatu,
dzięki któremu krew krążyła nadal.
[...] [Eksperyment, WL, WzZP 84]

Dwadzieścia siedem kości,
Trzydzieści pięć mięśni,
Około dwóch tysięcy komórek nerwowych W każdej opuszce naszych pięciu palców. To zupełnie wystarczy,
żeby napisać „Mein Kampf”
albo „Chatkę Puchatka”.
[Dłoń- W,15]

W nas obczyzna i dzikość ledwie skórą przykryta, inferno w nas interny, anatomia gwałtowna,
a w cebuli cebula,
nie pokrętne jelita.
[...]
W nas - tłuszcze, nerwy, żyły, śluzy i sekretności.
I jest nam odmówiony idiotyzm doskonałości.
[Cebula, WL, WzZP 95-96]

Wisława Szymborska

 

___________________________________________

Zespół kuratorski:

Deng Jingqi, Igor Deptulski, Małgorzata Francuz, Michał Herynowski, Zuzanna Amelia Jagła, Michalina Mróz, Agnieszka Wojciechowska-Sej, Marcin Wojda, Paulina Zawada.

 

Identyfikacja wizualna:

Marcin Wojda, Paulina Zawada

 

Osoby artystyczne:

Bartosz Borowski

Czerwińska Kiero Alicja

Matylda Dworakowska

Daria Irena Górniewska

Stefania Magdalena Jankowiak

Kaja Juszczenko

Małgorzata Kalinowska

Katarzyna Kostanek

Aleksandra Mazurkiewicz

Oliwia Matlak

Irmina Murawska

Anna Myrcha

Jacek Obraniak

Magdalena Skotnicka

Klaudia Sobczak

Zuzanna Szor

Paulina Śmigiel

Agnieszka Świstek

Alicja Tkaczyk

Patrycja Tadej

Bruno Turczynowicz

Ignacy Tybor

Paweł Wojda

Barbara Szwedowska

Paulina Zawada

 

Wernisaż: 31 stycznia, godz. 18:00

 

Konferencja naukowa z uczestnikami wystawy: 31 stycznia, godz. 15:00

 

Czas trwania wystawy: 31 stycznia – 2 marca 2025 r.

 

Organizatorzy: Akademickie Centrum Designu, Akademia Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi, Uniwersytet Łódzki.

 

Miejsce: Akademickie Centrum Designu

ul. Księży Młyn 13/15, Łódź

 

Wystawa jest częścią cyklu „Design w procesie”.